Panama City, 29.09.2023 r. – Sąd Najwyższy Panamy przyjął pozew o stwierdzenie niezgodności ustawy 315 z 2022 r. z konstytucją Ustawa ta zakazała używania, importu i komercjalizacji elektronicznych systemów dostarczania nikotyny, takich jak e-papierosy i podgrzewane wyroby tytoniowe, w Panamie. Pozew został złożony przez Panamskie Stowarzyszenie Redukcji Szkód Tytoniowych (ARDTP), a dołączyły do niego Stowarzyszenie Palaczy i Członków Rodzin na rzecz Panamy Wolnej od Dymu (AFFP) oraz Stowarzyszenie Medycznej Marihuany Panamy (ACAPAN). W pozwie stowarzyszenia te domagały się uznania Ustawy 315 za niezgodną z konstytucją, ponieważ narusza prawo do zdrowia palaczy w kraju. Już w marcu ARDTP przedstawiło alternatywny projekt regulacyjny mający na celu modyfikację Ustawy 315 z 2022 r. i umożliwienie stosowania bezpieczniejszych produktów nikotynowych dla ponad 170 000 palaczy w kraju.

Sprawa trafiła teraz do Sądu Najwyższego, który będzie musiał sprawdzić, czy “narusza ona artykuły 109 i 110 Konstytucji Panamy, nie zapewniając skutecznie ochrony zdrowia mieszkańców Panamy poprzez zakazywanie produktów, które są demonstracyjnie mniej szkodliwe dla dorosłych palaczy i osób w ich otoczeniu”.

Alberto Gómez Hernández, kierownik ds. społeczności World Vapers' Alliance w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej, skomentował to następująco:

“Mamy nadzieję, że Sąd Najwyższy Panamy dokona przeglądu dowodów naukowych dotyczących waporyzacji, wysłucha użytkowników i uzna ustawę 315 z 2022 roku za niezgodną z konstytucją. Wymiar sprawiedliwości musi chronić prawo do zdrowia palaczy i osób używających e-papierosów. Waporyzacja to najskuteczniejsza metoda rzucania palenia, a jej zakaz skazał waperów na czarny rynek, a wszystkich palaczy na dalsze palenie. Zakaz ewidentnie nie działa. Musi zostać uchylony przez Sąd Najwyższy, a rząd musi przyjąć otwarte podejście do alternatywnych produktów nikotynowych, tak jak Wielka Brytania i Szwecja zrobiły to z dużym sukcesem.”

W pozwie zarzuca się również naruszenie przepisów konstytucyjnych podczas procesu zatwierdzania Ustawy 315, stwierdzając, że liczba głosów oddanych przez deputowanych Zgromadzenia Narodowego w trzeciej debacie zatwierdzającej projekt ustawy nie osiągnęła minimalnej liczby określonej w Konstytucji Panamy. Od momentu jej zatwierdzenia cały handel urządzeniami bezdymnymi przeniósł się na czarny rynek.

Tomás Sánchez, prezes Panamskiego Stowarzyszenia na rzecz Redukcji Szkód Wywołanych Paleniem Tytoniu, dodał:

“Zakaz narusza nasze prawo do ochrony zdrowia i zmusza nas do kupowania produktów na czarnym rynku, gdzie nie przechodzą one kontroli bezpieczeństwa i jakości, a sprzedawcy nie ponoszą odpowiedzialności za produkty niebezpieczne lub wadliwe. Co więcej, czarny rynek nie ogranicza sprzedaży produktów nieletnim. Zakaz jest nie tylko niezgodny z konstytucją, ale także szkodzi zdrowiu publicznemu kraju. Sąd Najwyższy musi go uchylić, a rząd Panamy musi uchwalić regulacje dotyczące alternatywnych produktów nikotynowych oparte na ryzyku.“

Prawie 1000 osób umiera każdego roku w Panamie z powodu chorób związanych z paleniem tytoniu. Zakaz waporyzacji i innych produktów o obniżonym ryzyku zwiększa tę liczbę, zmuszając tysiące waperów do powrotu do tytoniu lub sięgania po produkty z czarnego rynku. Sąd Najwyższy musi jak najszybciej naprawić tę sytuację.