Tak, tak, „nie wiemy”, ale konieczne jest umieszczenie kontekstu tej negatywnej oceny. W szczególności musimy kwestionować argumenty retoryczne, używając tego braku wiedzy jako argumentu przeciwko THR.

Nie wiemy tego w kategoriach absolutnych, być może nigdy nie dowiemy się tego z pełną precyzją, ponieważ złożoność biologii człowieka sprawia, że jest to zniechęcający problem, biorąc pod uwagę różnorodność indywidualnych reakcji i potencjalnie dotkniętych systemów biologicznych. Możemy jednak dokonać bardzo solidnych szacunków i wniosków z istniejącej wiedzy krótkoterminowej i średnioterminowej, która jest znaczna: setki dobrze zaprojektowanych eksperymentów dotyczących testów emisji, biomarkerów, badań przedklinicznych, a nawet klinicznych wyraźnie wskazują w ciągu około 10 lat rygorystycznych obserwacji, że ryzyko (rozumiane jako potencjalne szkody) wapowania jest drastycznie zmniejszone w porównaniu z paleniem. Ten długoterminowy wniosek jest jednym z głównych filarów THR (i wielu innych kwestii poruszanych przez naukę). Ważne jest, aby go zrozumieć i bronić.   

Nie ma nic niezwykłego w tworzeniu długoterminowych (na dziesięciolecia) modeli i prognoz opartych na obecnej wiedzy i na przeszłych procesach ewolucji. Jest to powszechna praktyka w wielu dyscyplinach naukowych. 

Jeśli wapowanie ma zostać odrzucone lub surowo ograniczone i nadmiernie uregulowane, ponieważ „nie znamy długoterminowych skutków”, to powinniśmy również odrzucić lub drastycznie ograniczyć promowanie zielonej polityki przeciwdziałania zmianom klimatu spowodowanym globalnym ociepleniem, ponieważ nie możemy mieć pewności, że ta polityka odniesie sukces, nie możemy wybiec 30–50 lat w przyszłość i powrócić z dokładnymi pomiarami pokazującymi wzrost globalnych temperatur o 1,5 lub 3 stopnie lub brak wzrostu w ogóle. 

Przyglądanie się długoterminowej ewolucji termicznej ziemskiej atmosfery jest przytłaczającym problemem, podobnie jak przyglądanie się ewolucji długoterminowych biologicznych skutków wapowania. Jednak brak nieskazitelnej, absolutnej wiedzy na temat długoterminowych skutków nie odciąga rządów i instytucji od wysiłków na rzecz promowania zielonej energii i zmian w polityce. Głównym argumentem jest to, że bez względu na to, czy globalne temperatury wzrosną o 1,5 czy 3 stopnie, bylibyśmy w znacznie gorszej sytuacji, gdybyśmy „nic nie robili”, ponieważ „nie wiemy”.  

Jednak, podobnie jak negacjoniści zmian klimatycznych, wielu krytyków wapowania sugeruje „nierobienie niczego (lub sprzeciwianie się lub nadmierne ograniczanie), ponieważ nie znamy długoterminowych zagrożeń”. To powszechne podejście jest potencjalnie katastrofalne (ilu palaczy zachoruje i przeżyje krócej w ciągu dekad, które miną, „aż się dowiemy”?). 

W obu przypadkach wnioskowania o długoterminowych efektach (THR i zmiana klimatu) wszelkie modelowanie i prognozy w dużym stopniu zależą od założeń dotyczących tego, co wydarzy się po drodze. Scenariusze globalnego ocieplenia zależą od polityk, które mogą zostać wdrożone w krótkim lub średnim terminie; istnieje spektrum od „optymistycznych” do „pesymistycznych” założeń. Nie ma absolutnego planu i pozostaje wiele niewiadomych i niepewności, ale wszystko to nie paraliżuje wysiłków.

Podobnie, wszelkie modelowanie długoterminowych efektów biologicznych produktów THR będzie również zależało od tego, co wydarzy się po drodze. Zakazy lub nadmierna regulacja zniechęcą wielu palaczy do zmiany i stłumią niezbędny rozwój technologiczny w celu produkcji waporyzatorów emitujących jeszcze mniej toksycznych substancji. Instytucjonalna akceptacja THR (nawet jeśli bardzo krytyczna) stworzyłaby lepsze warunki dla tych ulepszeń. 

Oprócz zmian klimatycznych, badania farmaceutyczne nad rozwojem leków i szczepionek opierają się również na długoterminowych prognozach opartych na wcześniejszej wiedzy medycznej i biologicznej oraz krótkim okresie testowania. Praktycznie wszystkie leki są wypuszczane po maksymalnie 10 latach randomizowanych badań kontrolnych. Oczywiście ważne jest, aby zachować czujność, a istnieją przykłady leków wycofanych ze sprzedaży, gdy tylko pojawią się dowody na nieprzewidziane lub nieoczekiwane szkody. Żaden zwolennik THR nie sprzeciwia się zachowaniu takiej samej czujności nad waperami. Należy jednak zawsze pamiętać, że może być bardzo trudno oddzielić wykryte szkody u waperów od wcześniejszych, trwających szkód po długiej historii palenia (ponieważ większość waperów to byli lub obecni palacze).   

Innym błędnym argumentem dotyczącym braku wiedzy na temat długoterminowych skutków jest to, że „zajęło nam dekady, aby dowiedzieć się o szkodliwości palenia, zajmie nam dekady, aby poznać szkodliwość wapowania”. Ten argument ujawnia naukowy analfabetyzm. Tak, zajęło ludziom wiele stuleci, aby móc bezpiecznie latać (w końcu na początku lat 1900.), ale zajęło im tylko kilka dekad, aby opracować środki, które umożliwiłyby im dotarcie na księżyc (1969). Gdyby palenie papierosów zostało wynalezione dzisiaj, rzeczywista wiedza z zakresu chemii analitycznej, fizyki i chemii aerozoli, biologii człowieka i nauk medycznych uczyniłaby jego szkodliwe skutki absolutnie oczywistymi w ciągu kilku miesięcy, a nawet tygodni. Nie znalibyśmy szkodliwości w absolutnie nieskazitelnych i precyzyjnych terminach, ale wiedzielibyśmy, że jest to szkodliwe.  

Na koniec, następnym razem, gdy jakiś krytyk THR wypowie się „sprzeciwiamy się temu, ponieważ nie znamy długoterminowych skutków”, powiedz mu, że ten sam argument odrzucałby uznanie globalnego ocieplenia i promowanie zmian w polityce energetycznej w odpowiedzi na nie. Zgodnie z tą samą logiką, ta osoba nie powinna przyjmować żadnych leków ani szczepionek do czasu przeprowadzenia dziesięcioleci testów.


Dr Roberto A. Sussman
Instytut Nauk Jądrowych

Narodowy Autonomiczny Uniwersytet Meksyku

UNAM