Zweden ligt op koers om de komende maanden onder de 5%-rookprevalentie te komen. Dit is het niveau waaronder het land officieel als 'rookvrij' zal worden beschouwd.

Zweden is succesvol geweest in het implementeren van strategieën ter beperking van de tabaksschade door de promotie van rookloze tabaksproducten, zoals snus. Snus is een soort rookloze tabak die oraal wordt gebruikt en tussen de lip en het tandvlees wordt geplaatst. Het zou minder schadelijk zijn dan roken en wordt in verband gebracht met een lagere kans op longkanker en andere tabakgerelateerde ziekten.

In Zweden is het gebruik van snus wijdverbreid: ongeveer 20% van de bevolking gebruikt het product regelmatig. De rookprevalentie in Zweden is ook relatief laag vergeleken met andere landen: slechts ongeveer 10% van de bevolking rookt.

De Zweedse overheid heeft een belangrijke rol gespeeld bij het promoten van snus als strategie voor schadebeperking. Snus is bijvoorbeeld vrijgesteld van het rookverbod in openbare ruimtes en is overal in het land verkrijgbaar in winkels.

Het succes van strategieën ter beperking van de schade door tabaksgebruik in Zweden wordt toegeschreven aan een aantal factoren, waaronder de beschikbaarheid van een veiliger alternatief voor roken, een sterke boodschap op het gebied van de volksgezondheid die de schadelijkheid van roken benadrukt en een culturele acceptatie van het gebruik van rookloze tabak.

Algemeen genomen toont de Zweedse ervaring met het beperken van de schade door tabaksgebruik aan dat het promoten van veiligere alternatieven voor roken voordelen kan opleveren. Ook benadrukt het hoe belangrijk uitgebreide strategieën voor de volksgezondheid zijn die de onderliggende oorzaken van tabaksgebruik aanpakken.

Deskundigen op het gebied van volksgezondheid publiceerden een belangrijk nieuw rapport om te benadrukken dat Zweden de historische mijlpaal nadert en het eerste 'rookvrije' land van Europa is geworden.

In dit rapport wordt SNUS besproken, evenals andere THR-opties waar nu ook damp-producten onder vallen.

“The Swedes also transferred this attitude of acceptance to new, more modern, and less harmful tobacco-free products which have come onto the market in the last decade. The advent of vapes (e-cigarettes) in 2015 and, more recently, oral nicotine pouches in 2018 have resulted in Swedish smoking rates continuing their rapid descent. A 2015 Eurobarometer poll found that 7% of Swedes had tried vaping10, by 2020, this number had risen to 12%11. Meanwhile, the smoking rate in the country has more than halved, from 11.4% in 2012 to just 5.6% in 2022. The Swedish experience of beating smoking and gaining the associated benefits of reducing smoking-related mortality and morbidity, proves conclusively that the best-kept secret in tobacco control is to make less harmful alternative products accessible, acceptable, and affordable. Sweden’s experience is a gift to global public health and, potentially, one of the greatest ever breakthroughs in tackling non-communicable diseases (NCDs). If replicated in other countries, it can save tens of millions of lives over the next two decades alone.”

We juichen de evenwichtige aanpak toe die Zweden heeft gekozen als het gaat om het verminderen van de schade door tabak en we hopen dat de rest van de wereld dit ook opmerkt. Roken zou echt tot het verleden kunnen behoren als alle volksgezondheidsinstanties deze levensreddende aanpak zouden volgen.

Lees het volledige rapport hier. 

Om meer te horen over het Zweedse succesverhaal, houd de nieuwste campagne van WVA in de gaten: Versla het roken zoals de Zweden.