Γράφει ο Τζόζεφ Μαγκέρο

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει συστήσει ένα ολοκληρωμένο σύνολο παρεμβάσεων διακοπής καπνίσματος. Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν συμπεριφορική υποστήριξη που παρέχεται από παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, ψηφιακές παρεμβάσεις διακοπής καπνίσματος και φαρμακολογικές θεραπείες σε μια πρώτη κατευθυντήρια γραμμή για τη διακοπή του καπνίσματος.

Ο ΠΟΥ συνιστά τη βαρενικλίνη, τη θεραπεία υποκατάστασης νικοτίνης (NRT), τη βουπροπιόνη και την κυτισίνη ως αποτελεσματικές θεραπείες για τη διακοπή του καπνίσματος. Ωστόσο, ενώ η κατευθυντήρια γραμμή σηματοδοτεί μια κομβική στιγμή για τη δημόσια υγεία, φέρνει επίσης στο φως τις έντονες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι καπνιστές στην Υποσαχάρια Αφρική όσον αφορά την οικονομική προσιτότητα.

Η κρίση προσιτότητας στην Αφρική

Παρά τα πιθανά οφέλη αυτών των κατευθυντήριων γραμμών, η πραγματικότητα για 77 εκατομμύρια ενήλικες καπνιστές στην Υποσαχάρια Αφρική είναι ζοφερή. Το κόστος των συνιστώμενων θεραπειών παραμένει απαγορευτικά υψηλό για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. 

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η μέση τιμή μιας πλήρους αγωγής νικοτίνης (NRT) ή συνταγογραφούμενης φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να υπερβαίνει το μηνιαίο εισόδημα πολλών αφρικανικών νοικοκυριών. Αυτό το οικονομικό εμπόδιο καθιστά σχεδόν αδύνατη την πρόσβαση εκατομμυρίων καπνιστών σε αποτελεσματικές θεραπείες διακοπής καπνίσματος.

Η ανισότητα στην πρόσβαση σε θεραπείες διακοπής καπνίσματος αποτελεί ένα έντονο παράδειγμα των ευρύτερων ανισοτήτων στον τομέα της υγείας που εξακολουθούν να υπάρχουν μεταξύ χωρών υψηλού και χαμηλού εισοδήματος. Σε πολλές αφρικανικές χώρες, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης είναι ήδη επιβαρυμένα, με περιορισμένους διαθέσιμους πόρους για προληπτική φροντίδα. 

Το υψηλό κόστος των θεραπειών διακοπής του καπνίσματος επιδεινώνει περαιτέρω αυτές τις προκλήσεις, αφήνοντας πολλούς καπνιστές χωρίς βιώσιμες επιλογές για να διακόψουν το κάπνισμα. Η Νότια Αφρική είναι επί του παρόντος η μόνη χώρα στην Αφρική με συγκεκριμένες οδηγίες διακοπής του καπνίσματος.

Η παράλειψη της μείωσης της βλάβης από τις προτάσεις στον οδικό χάρτη του ΠΟΥ για την αντιμετώπιση της κρίσης του καπνίσματος είναι περίεργη. Οι περισσότερες αφρικανικές χώρες έχουν ελάχιστους – αν όχι καθόλου – πόρους που διατίθενται για τον έλεγχο του καπνού. Ωστόσο, η μείωση της βλάβης από τον καπνό αποτελεί μια παρέμβαση χαμηλού κόστους για τις κυβερνήσεις, καθώς οι κατασκευαστές επωμίζονται το κόστος έρευνας και ανάπτυξης, ενώ οι καταναλωτές καλύπτουν το κόστος αγοράς. Επιπλέον, εκτός από το ότι βοηθούν τους καπνιστές να διακόψουν τα τσιγάρα, τα ασφαλέστερα προϊόντα νικοτίνης έχουν τη δυνατότητα να αποτρέψουν εξαρχής την έναρξη του καπνίσματος.